ÇOÇUKLARDA YANLIŞ ALIŞKANLIKLAR

Tırnak Yeme
Tırnak yeme çocukluk çağında başlayan, genellikle üç yaş öncesi pek görülmeyen bir sorundur. Bazen ergenlik dönemi başta olmak üzere geç dönemlerde ortaya çıkabilir. Daha çok boş kalındığında ve kaygılanıldığında yapılan bu davranışın temelinde sıkıntı, korku, gerilim, üzüntü, güvensizlik ve iletişim sorunları bulunabilir. Dile getirilemeyen duyguların, dışa vurumunu sağlayan bir davranış biçimi olabilir. Çocuğun bu davranışına karşı aşırı endişe ya da kızma davranışı göstermemek önemlidir. Tırnak yediği fark edildiğinde, onu uyarmadan ilgisini başka yöne çekmek, elini meşgul edecek uğraşılar bulmak yararlı olur. Özellikle, boş ve dalgın zamanlarda ortaya çıktığından TV izleme zamanı gibi süreçlerde ellerini ve ağızını kullanmasını sağlamak bir yöntemdir. Korkutmak, ceza vermek, devamlı uyarmak kaygıyı ve dolayısıyla tırnak yemeyi artırabilir. Acı sürmek, oje sürmek pek yararlı olmaz.

Parmak emme
Çocuk ruh sağlığı kadar, diş hekimlerini de ilgilendiren bir sorundur. Çoğunlukla diş çıkarma döneminde, yaşamın ilk aylarında ortaya çıkar. Bebeklik döneminde biberon ve memenin erken kesilmesiyle ilişkili olabilir. Duygusal yoksunluk, uyku, açlık duygusu ile parmak emme ilişkilendirilebilir. Özellikle uykuya geçme dönemlerinde parmak emme davranışı sıklaşır. Parmak emen çocuğu sık uyarmak, elini ağzından devamlı çekmek, kızmak, utandırmak olumlu sonuçlar vermemektedir. Bebeğin emziğini zamanı gelmeden almamak, özellikle uykuya dalma sırasında emmesine izin vermek parmak emmeyi engeller. Uykuya geçmede hafif pışpışlamak, masal anlatmak parmak emmeyi azaltmaktadır.

Mastürbasyon
Ergenlik öncesi dönemde, çocukların herhangi bir şekilde genital bölgelerini uyarmaları ve bu sırada terleme, kızarma, nefes nefese kalma gibi bulguların olmasına çocukluk mastürbasyonu denir. Bu durum aileleri çok endişelendiren sorunlardan biridir. Aslında mastürbasyon, bebeklik döneminden itibaren çocukların gevşemek için keşfettikleri parmak emme, tırnak yeme gibi davranışlardan çok farklı değildir. Bebekler genellikle altları temizlenirken, genital organlarının uyarılmasının haz aldıklarını fark edebilmektedirler. Bazen çocuğun kendisini yoksun hissetmesine yol açan, az ilgi, memeden kesme, bakıcı değişimi, kardeş doğumu, aile içi sorunlar gibi durumlar mastürbasyona yönelmesine neden olabilir. Kimi zaman cinsel tacize uğrayan çocuklarda sonradan ortaya çıkabilmektedir. Ayrıca çocuğun genital bölgesinde kaşıntı ve tahrişe neden olabilecek enfeksiyon gibi etkenlerin de gözden geçirilmesi gerekir. Kız ve erkek çocuklar arasında belirgin fark olmamasına karşın, aileler kız çocuklarında olduğunda daha fazla telaşlanmaktadırlar. Bazen elini kullanan çocuklar bazen de bir yere sürtünebilir ya da başka nesneler kullanabilirler. Ailelerin sık uyarması ve utandırıcı, kızgın sözleri çocuğu o an için durdursa da tekrarı ve ailenin görmediği yerlerde yapmayı önleyememektedir. Bazı çocuklarda sadece uykuya dalma sırasında görülürken, bazılarında boş ve yalnız kaldıklarında her yer ve zamanda görülebilir. Tedavi için öncelikle bu durumun, çocuklukta olabilen ve aşırı endişelenmemesi gereken bir durum olduğunu ailenin anlaması ve kabul etmesi gerekir. Bu davranışın ne zamanlar daha çok olduğu gözlendiğinde, önceden çocuğa daha iyi seçenekler sunmak yararlıdır. Bazen ve inatçı durumlarda çocuğu rahatlatıcı bazı ilaçlar kullanılmaktadır.



Prof.Dr. Bengi SEMERCİ
ALINTIDIR