COCUKLAR VE SPOR

COCUKLAR VE SPOR
Sabri KAYA
www.egitim.com


Gunumuzde hemen hemen butun aileler cocuklarinin gelisim donemlerinde
ne sekilde olursa olsun, ne kadar erken olursa o kadar iyi olur diye
dusunerek, spor yapmalarini isterler. Bununla birlikte, cocuklara
hangi sporun ne sekilde faydali olacagi konusunda da hep bir endise
yasarlar. "Hangi spor cocugum icin yararlidir?", "Hangi spora kac
yasinda baslamak uygundur?", "Hangi spor tavsiye edilebilir?", "6
yasindaki bir cocugun futbola baslamasi uygun mudur?", "Cesareti ve
koordinasyonu olmayan bir cocuk jimnastige baslayabilir mi?" gibi bir
cok soru ailelerin merakla cevap aradiklari sorulardan en onemlilerini
olusturur. Fakat burada goz onunde bulundurulmasi gereken en onemli
nokta, ailelerin istek ve ilgilerinden ote, cocuklarin ilgi ve
istekleridir. Buradaki anahtar kelimeler, cocuklarin yapmaktan
hoslanacaklari, yaparken eglenebilecekleri ve hareket edebilecekleri
bir aktivite bulmaktir. Cocuklarin spor ve egzersiz sirasinda
gorebilecekleri diger faydalar olan paylasmayi ogrenme, arkadas edinme
ve kendine guven kazanma gibi faktorler on planda tutulmalidir.


Aileler Neler Yapabilir?

Burada ailelerin cocuklari icin yapabilecekleri seylerden en onemlisi;
cocugunuzun yaparken basarisizliga dustugu aktiviteler uzerine degil,
tam tersi yaparken basarili oldugu aktiviteler uzerine yogunlasmaktir.
Cocugunuz belki iyi bir sekilde yuzemeyebilir, fakat bunun aksine iyi
basketbol oynayabilir. Iste burada ailelerin yapacagi sey, basarili
oldugu alanda cocugu odullendirmek, tesvik etmek, cesaret vermek ve
yeni aktiviteleri kesfetmesi icin olanak yaratmaktir. Olabildigince
cocuklarinizin oyunlarina dahil olmak, birlikte aktivite yapmaya caba
sarf etmek gereklidir. Aile bireyleri cocuklarla birlikte bir spor ya
da egzersiz yaparken, cocuklar oncelikle aile bireylerini kendilerine
model olarak aldiklarindan, onlara iyi bir model olabilme rolu
ustlenmelidir. Bunu yaparken birlikte eglenme on planda tutulmalidir.

6 Yas ve Daha Kucukler Icin Spor ve Egzersizler

Eger cocuklariniz bir aktiviteye dahil olmak istemiyor veya hazir
gorunmuyorsa, en iyi yontem kesinlikle zorlamamaktir. Komsunuzun bes
yasindaki cocugu iki tekerlekli bisIkleti kullanabiliyorsa, bizim
cocuk da yapabilir diye dusunmemek gereklidir. Cocuklarin gelisim ve
algilama yasi birbirlerine gore farklilik gostermektedir. Sizin
cocugunuz da eninde sonunda hedeflenen kabiliyetleri kazanacaktir. Bu
kabiliyetleri kendi dunyasi icinde kazanmasina izin verin.
Bazi cocuklar, spor aktivitelerine katilmaktan cekinirler, cunku hata
yapip basarisizliga ugramaktan ve akranlarina karsi mahcup olmaktan
korkarlar. Bu nedenle, cocuklarinizi katilim icin tesvik edin,
destekleyin ama asla isteksiz olan cocugunuzu aktiviteye katilmak icin
zorlamayin. Cocugunuzun daha rahat hissettigi belli bir zaman sonra,
mesela 6 ay gibi bir zaman sonra, tekrar katilimi icin tesvik etmeyi
deneyin.


6 Yas ve daha Kucukler Icin Onerilebilecek Spor Aktiviteleri

* Jimnastik Kurslari
* Yuzme
* Tenis (Kucuk raket ve buyuk yumusak toplarla)
* Karate
* Sek sek Oyunlari
* Ip atlama
* Dansli Oyunlar
* Yap boz Oyunlari
* Korebe oyunu
* Elim sende oyunu
* Yumusak toplu oyunlar



7 Yas ve Daha Buyuk Cocuklar Icin Spor ve Egzersiz

Bircok uzmana gore, bir cocugun organizeli takim oyunlarina
katilabilmesi icin en azindan 6-7 yaslarinda olmasi gerektigini ifade
etmektedirler. Bu gorus genellikle dogru kabul edilmesine ragmen,
bazen cocugun gelisim duzeyi ile ilgilidir. Bu katilim kimi zaman
bahsedilen yas gruplarinin altinda veya ustunde de olabilmektedir.
Unutulmamalidir ki, cogu takim sporlari fiziksel temas icermektedir.
Bu nedenle, 6 veya 7 yasindan kucuk cocuklarin bu tur yogun fiziksel
temas iceren spor aktivitelerine katilmalari ve bu tur sert temaslara
dayanabilmeleri, fiziksel yapilari yonunden uygunluk gostermemektedir.
Bu sadece bedensel acidan yaralanma riskiyle beraber, duygusal
yaralanmalari da beraberinde getirir. Bir oyunda kazanma ve kaybetme
olgusu vardir. Kaybetme durumu duygusal olarak cocuklarda, buyuklere
oranla daha buyuk yikimlara neden olabilmektedir. Cunku bu yas grubu
cocuklarinda, kimin kazanip, kimin kaybettigi durumu, oynama sansi
bulmaktan daha onemlidir.

Bircok uzmana gore, 8-12 yas arasi genellikle takim sporlarinin
kesfedildigi zaman olarak belirtilir. Takim sporlari olarak; futbol,
basketbol, voleybol, hentbol gibi sporlar dallarini sayabiliriz.
Burada ailelere dusen en onemli gorevlerden biri de, cocuklarinin
sectikleri spor dali hakkinda, ve yaralanmalari, sakatlanmalari
onlemek icin gerekli koruyucu malzemeler ve sakatlanma ve
yaralanmalardan kurtulma teknikleri ile ilgili iyi bilgi sahibi
olmalaridir. Bu bilgilere sahip olunmasi, hem cocugunuzu istenmeyen
sakatlanma ve yaralanmalardan korunmasina hem de cocugunuzun cesareti
kirilmadan aktiviteye devam etmesine katkida bulunacaktir.

Bu yas grubundaki cocuklarin tek basina kondisyon ve koordinasyonunu
gelistirmeye yonelik uygulanan agirlik calismalari pek onerilmez. Bu
yas grubuna uygun agirlik programlarinin ancak ve ancak bu alanin
uzmani gozetiminde yapilmasi tavsiye edilir. Yine bu yas grubundaki
cocuklara uzun mesafeli kosular yaptirilmasi, ergenlik cagina kadar
ertelenmelidir. Ortaokul seviyesindeki cocuklara kisa ve orta mesafeli
kosular yaptirilabilir.

Bir spor bransinin cocuk icin uygun olup olmamasi genellikle
aktivitelerin suresi ve yogunlugu ile yakin ilgilidir. Bu yas grubunun
bedensel ve ruhsal ozellikleri geregi uzun sure ve yogun devam eden
spor dallarina katilimlari onerilmez. Cocuklarin bir spor dalina
katilimindan once, mutlaka bir doktor kontrolunden gecirilerek,
aktivitelere dahil edilmesi onerilir.



7 Yas ve Daha Buyukler Icin Onerilebilecek Spor Aktiviteleri

* Basketbol
* Futbol
* Tenis
* Buz Pateni
* Voleybol
* BisIklet
* Hentbol
* Yuzme
* Hokey
* Gures
* Karate
* Dans